Universiteitsbibliotheek UvA

Het ontwerp voor de Universiteitsbibliotheek van de Universiteit van Amsterdam komt voort uit de visie op de binnenstadscampus en richt zich op het maken van een nieuwe, waardige identiteit voor de Univsersiteitsbibliotheek. Een identiteit die zich voegt naar de historische gelaagdheid van de plek en de hoogmonumentale waarde van de betrokken gebouwen en hun directe context.

Categorie: Herbestemming, Onderwijs & Sport, Publiek
Opdrachtgever: Universiteit van Amsterdam
Periode: 2014 - 2017
Oppervlakte: 14.685 m2
Programma: bibliotheek, kantoorruimten en collegezalen

Ontsloten door zeven poorten vormt de binnenstadscampus van de Universiteit van Amsterdam een herkenbare entiteit in de historische binnenstad.

De campus ligt sterk verankerd in het stedelijk weefsel en is door haar historische betekenis onderdeel van het collectieve geheugen van de stad. De autovrije campus is volledig openbaar toegankelijk, maar heeft tot op zekere hoogte een meer semi-publiek karakter. Dit is een consequentie van de harde, voelbare grenzen van de campus en de meer besloten, academische sfeer van de publieke buitenruimte.

In de basis is het gebied te ontleden als een samenstelling van gebouwen en bouwblokken met een formele, harde buitenkant en prachtige verstilde groene hoven aan de binnenzijde. In deze groene besloten plekken in de historische monumentale setting midden in de hectiek van de stad ligt de grote kwaliteit van de campus en de mogelijkheid voor een nieuwe bibliotheek met onderwijsruimten.

Visie op de binnenstadscampus

1. Overzicht binnenstadscampus

2. Binnenstadscampus als een aaneenschakeling van groene hoven

3. Binnenstadscampus als een doorwaadbaar gebied voor voetgangers en fietsers

4. Binnenstadscampus met het centraal gelegen complex Oude Manhuispoort

5. Monumentale waarde van het complex na sloop inferieure gebouwdelen

6. De universiteitsbibliotheek in het hart van het complex, geflankeerd door kantoren en het onderwijsprogramma

7. Monumentale entree door de passage Oude Manhuispoort en de terugliggende entree aan de Oudezijdse Achterburgwal komen uit in de centrale hal

Het ontwerp voor het complex Oude Manhuispoort komt voort uit de visie op de binnenstadscampus.

De evidente waarde is de rituele ervaring en de ruimtelijke beleving van het binnentreden tot in het hart van het complex; de route vanuit de stad door de poorten, de passage met boekenstallen, het entreehof en vervolgens de formele entree van het complex. Deze prachtige uitgestelde, verborgen manier van betreden van de Oude Manhuispoort wordt het ceremoniële voorportaal van de nieuwe bibliotheek en het onderwijscomplex. Lopend door de formele entree en het carrévormige gebouw rondom het hof begeef je je in de nieuwbouw.

De nieuwbouw is voorgesteld op de locatie van de bestaande indifferente bebouwing en voegt zich met een nieuw, overdekt hof naar de oorspronkelijke karakteristiek van de Oude Manhuispoort.

In dit gebouw ligt de hoofdentree en ontspint zich een ruimtelijk spel van vides, licht, lucht, ontmoeting, beweging, doorzicht en overzicht. Een eigentijdse identiteit die de historie van het complex versterkt en de representatie vergroot. In deze nieuwbouw en de Oude Manhuispoort zijn de studieplekken en de verschillende afdelingen van de collectie ondergebracht.

Flankerend aan de bibliotheek is de kantoorvleugel en het onderwijsgebouw bedacht. Slimme verbindingen, strategische positionering van liften zorgen voor een vanzelfsprekende oplossing op de enorme diversiteit aan hoogteverschillen. Door de drie functies naast elkaar te plaatsen ontstaat een heldere en overzichtelijke afleesbare identiteit waarbij de monumentale gebouwen en de nieuwbouw een verrassend ruimtelijk samenspel krijgen.